[VIDEO] Czyje będzie pole po żniwach? Dzierżawy się kończą, decyzja wisi w powietrzu

Kończą się wieloletnie dzierżawy państwowych gruntów po dawnych PGR-ach. Rolnicy indywidualni liczą, że powiększą gospodarstwa. Pracownicy spółek boją się utraty pracy i likwidacji stad. Minister rolnictwa Stefan Krajewski zapowiada szybkie rozstrzygnięcia w sprawie Ośrodków Produkcji Rolniczej (OPR), które mają pogodzić obie strony.

O co jest spór?

W latach 90. spółki, które przejęły majątek po PGR-ach, wzięły państwową ziemię w dzierżawę. Te umowy właśnie wygasają, a grunty wracają do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Rolnicy indywidualni czekają na możliwość wydzierżawienia działek pod rozwój swoich gospodarstw. Z drugiej strony są spółki z oborami, magazynami, tysiącami sztuk bydła i zespołami ludzi, którzy przez lata utrzymywali produkcję. Nagłe odcięcie dzierżawy oznaczałoby w praktyce rozpad gospodarstw i zwolnienia.

OPR – pomysł na „miękkie lądowanie”

Aby nie gasić hodowli z dnia na dzień, wprowadzono przetargi na Ośrodki Produkcji Rolniczej. Nowy dzierżawca ma w nich utrzymać zatrudnienie, nie likwidować stad i zapewnić ciągłość produkcji. Minister Krajewski po objęciu urzędu wstrzymał te przetargi, ale po rozmowach z rolnikami z Opolszczyzny zapowiedział pilną decyzję, która ma dać obu stronom czas na przygotowanie.

Skala problemu w liczbach

Według KOWR w zasobie państwa jest ok. 1,328 mln ha, z czego ok. 1,058 mln ha pozostaje w dzierżawie. Od początku 2025 r. oddziały terenowe wydzierżawiły 37 692 ha i przedłużyły 32 962 umowy – w większości na rzecz rolników indywidualnych. To pokazuje, że proces przekazywania ziemi trwa, ale sporne pozostają duże, zorganizowane gospodarstwa z hodowlą.

Czas goni: pasza, stada, ludzie

Rolnictwo żyje kalendarzem agrotechnicznym. Spóźnione decyzje to ryzyko braku paszy, wygaszania produkcji i zwolnień. W spółce Top Farms Głubczyce padły zapowiedzi restrukturyzacji, jeśli przetargi na OPR-y nie ruszą. To szczególnie dotknie regiony o wyższym bezrobociu – w powiecie głubczyckim w lipcu 2025 r. wyniosło ono 9,5% przy średniej krajowej ok. 5%. Każde miejsce pracy ma tu znaczenie.

Co mówi minister

Szef resortu podkreśla, że przekazywanie gruntów musi być stopniowe: bez niszczenia stad i infrastruktury oraz z troską o ludzi. Tam, gdzie to konieczne, ciężar przejściowy mogłyby wziąć na siebie spółki Skarbu Państwa. Celem jest jednocześnie ochrona miejsc pracy i realne powiększanie gospodarstw rolników indywidualnych.

Czego chcą strony

Rolnicy indywidualni oczekują sprawnego dostępu do ziemi. Pracownicy spółek i związki zawodowe proszą o pilne uruchomienie przetargów OPR oraz – tam, gdzie wymaga tego produkcja – wydłużenie terminów wydania gruntów do kolejnego sezonu, by zabezpieczyć bazę paszową i łańcuch dostaw.

Co dalej?

Najbardziej prawdopodobny jest powrót przetargów na OPR-y i etapowe przekazywanie ziemi. W wyjątkowych miejscach możliwe będą czasowe przedłużenia dzierżaw, by nie stracić hodowli. Najbliższe tygodnie pokażą, czy uda się połączyć interesy wsi z bezpieczeństwem produkcji.

Źródło: newseria.pl